Dierenleven: Fred’s dieren
April 2025 – Tekst en foto’s door Fred Haaijen, tuin 94
Elke tuinkrant bespreekt medetuinder, natuurliefhebber en gepensioneerd stadsecoloog Fred Haaijen een dier dat in of om ons tuinpark voorkomt. Deze keer: de rode Amerikaanse rivierkreeft.
Indrukwekkend en stoer was dit dier bij mijn eerste kennismaking op ons erf. ‘Durf je hem te pakken, opa?’ riep mijn kleinzoon opgewonden.
Voorzichtig deed ik eerst mijn telefoon bij zijn scharen. Hij greep zich daaraan vast en gleed vervolgens langzaam los. Toen durfde ik het wel aan en stak mijn vinger naar voren. Raak, daar hing hij, en stevig was die greep! Het losmaken was lastiger dan ik dacht, en twee weken later had ik mijn lesje wel geleerd, met een langzaam genezende zwerende vinger.
Kreeftendame nader bekeken
De volgende keer ging ik voorzichtiger te werk en pakte het dier achter zijn kop beet, zodat ik buiten het bereik van zijn scharen bleef. Nu konden we hem, of eigenlijk haar, beter bekijken. Op haar buik zaten honderden minuscuul kleine jonge kreeftjes waarvan er enkele op de grond vielen en wegkropen. Vrouwtjes zijn van de mannetjes te onderscheiden omdat beide scharen van een vrouwtje even groot zijn, terwijl bij mannetjes een van de scharen groter is.
Voorzichtig lieten we deze dame weer haar weg richting sloot vervolgen.
Sinds kort in ons land
In Nederland is de rode rivierkreeft in 1984 voor het eerst in het wild aangetroffen. Hij komt van origine uit Noord-Amerika, en duikt nu overal in ons land op. Sommige kreeften werden door hun eigenaren vrijgelaten, anderen ontsnapten zelf uit hun vijver.
Hij doet het uitstekend in ons land, en daarom wordt hij nu als plaag gezien. Amerikaanse rivierkreeften wonen in tunnels onder water, die ze graven in de kant van de sloot. Daardoor wordt de kant steeds zwakker en kan hij zelfs volledig verzakken. In de sloot eten ze de planten op die zorgen voor zuurstof in het water, waardoor andere soorten het moeilijk krijgen. Die eten ook van die planten of vinden er schuilgelegenheden. Ook eten de rivierkreeften eieren van vissen en kikkers, dode vissen en waterplanten. Niet gunstig voor de waterkwaliteit, echter andere dieren eten steeds vaker een kreeftje, zoals meeuw, fuut, reiger, meerkoet en grote vissoorten als paling, snoek en karper.
En dat is niet zomaar, want ze smaken namelijk heerlijk. Zelf heb ik vorig jaar een maaltje bij elkaar gevangen en verwerkt tot een heerlijke kreeftcocktail, en dit jaar ga ik dat zeker nog een keertje doen.
