Hoe zit het ook alweer met de ijsvogel en de ringslang?

Van de tuinders: Dierenleven

Overwinteringsplek voor ringslangen

April 2025 – Tekst door Minke de Jong, tuin 180

HOE ZIT HET OOK ALWEER MET DE IJSVOGEL EN DE RINGSLANG?

Sinds vele jaren zijn in Amsterdam-Noord, op initiatief van stadsecoloog Fred Haaijen en zijn collega’s, werkgroepen aan de slag om een gunstig leefklimaat te scheppen voor de ijsvogel en de ringslang.
Mijn indruk is dat de ijsvogelwand op ons tuinpark, tussen deel II en III, nu al twee jaar niet bewoond is. Misschien was het daar te druk? Wil iemand die ijsvogels langs ziet flitsen, dat aan mij melden? Dan kunnen we misschien op een rustiger plek komend jaar weer een wand aanleggen. De winter van 2021 was met late vorst rampzalig voor de ijsvogelpopulatie, maar inmiddels is in Amsterdam-Noord het aantal broedgevallen weer fors toegenomen; in 2024 waren het er in totaal 13.

Dan de ringslang! Een succesverhaal!
Ter informatie nog even dit: ringslangen worden tot 90 cm lang, zijn schuw, en  zijn volstrekt onschadelijk voor de mens, ze bijten zelfs niet wanneer je ze oppakt.
Aanvankelijk kwamen ze vooral voor langs  de dijken van het Markermeer, maar hun leefgebied breidt zich geleidelijk uit over Waterland, vooral dankzij een actieve werkgroep in Noord die broeihopen en overwinteringsplekken aanlegt.
In de Volgermeerpolder is al een broedsel gevonden, bij de watersportvereniging aan de Poppendammergouw lagen ze vorig jaar lekker te zonnen op een warm plekje. Je kunt ze op het water tegenkomen, twee bolle oogjes boven water die bang/boos kijken.
De grotere slangen zwemmen al kronkelend door het water, als minimonstertjes van Loch Ness. Ik heb vorige zomer op de Ransdorper Die, vlakbij ons tuinpark, een groter exemplaar zien zwemmen. Ze komen er dus aan!
We zouden, als we dat willen, een overwinteringsplek voor ze kunnen aanleggen, van wat basaltblokken. Hun eieren leggen ze in de speciale broeihopen, maar ook bijvoorbeeld in een hoop broeiend grasmaaisel.
En ja, persoonlijk hoop ik dat we niet zullen kiezen voor de aanleg van schelpenpaden, maar voor de ringslangetjes zou het wel heerlijk zijn. Schelpen drogen en warmen snel op, en zijn dan een waar mekka waar ze hun koudbloedige magere lijfjes op temperatuur kunnen laten komen.

Ringslangetje